Sekretarz stanu ds. europejskich w MSZ, Pełnomocnik Rządu do spraw Odszkodowań za Szkody Wyrządzone Agresją i Okupacją Niemiecką w latach 1939-1945 Arkadiusz Mularczyk poinformował, że w dniu 30 maja br. Ministerstwo Spraw Zagranicznych rozpoczęło kampanię promocyjno-informacyjną w instytucjach Unii Europejskiej w kwestii odszkodowań od Niemiec.
Pisma w tej sprawie zostały skierowane do Roberty Metsoli, przewodniczącej Parlamentu Europejskiego, Ursuli von der Leyen, przewodniczącej Komisji Europejskiej, Charlesa Michela, przewodniczącego Rady Europejskiej, Josepa Borrella, wysokiego przedstawiciela do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Very Jourovej, wiceprzewodniczącej Komisji Europejskiej oraz Didiera Reyndersa, komisarza ds. sprawiedliwości.
Wraz z pismem przekazano anglojęzyczną wersję Raportu o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej 1939-1945.
Celem zainicjowanej w instytucjach europejskich kampanii informacyjno-promocyjnej jest zaakcentowanie oraz uświadomienie elitom politycznym i urzędniczym, że Polska jako jedyna nie otrzymała reparacji od powojennego państwa niemieckiego, które jest prawnym spadkobiercą III Rzeszy.
Pełnomocnik Rządu przypomniał, że nasz kraj miał otrzymać reparacje ze wschodniej strefy okupacyjnej, natomiast alianci zachodni mieli pośredniczyć w pobieraniu reparacji dla pozostałych państw, biorących udział w wojnie z III Rzeszą. Nigdy kwestia ta nie została uregulowana. Potwierdziła to uchwała Rady Ministrów z 18 kwietnia br., która definitywnie zamknęła wątpliwości w tej sprawie. Dokument polskiego rządu zaświadcza w sposób formalnie wiążący, że ani w czasach PRL, ani po odzyskaniu suwerenności kwestia reparacji, odszkodowań, zadośćuczynienia oraz innych form naprawienia szkód wyrządzonych Polsce i Polakom w trakcie II wojny światowej nie została w żaden sposób zamknięta.
To asymetryczne traktowanie Polski po Konferencji Poczdamskiej musi stać się przedmiotem debaty zarówno w PE jak i innych instytucjach unijnych. Wymaga tego elementarne poczucie sprawiedliwości wobec milionów polskich ofiar i mając na względzie miliardowe straty majątku ludzkiego, materialnego, kulturowego poniesione w wyniku niemieckiej agresji i okupacji. Do dnia dzisiejszego borykamy się z konsekwencjami tamtej niesprawiedliwości. Europa musi to wiedzieć.
Obywatele państw zachodnioeuropejskich, USA, Izraela mieli możliwość po II wojnie światowej dochodzenia roszczeń przed swoimi sądami. Dla Polaków droga ta była zamknięta w okresie socjalizmu. Natomiast po 1989 Niemcy zasłaniają się immunitetem jurysdykcyjnym. W najbliższym czasie z inicjatywy wiceministra Mularczyka odbędzie się szereg konferencji naukowych z udziałem polskich i zagranicznych ekspertów na temat legalności immunitetu jurysdykcyjnego Niemiec. Pierwsza z nich odbędzie się w Atenach 13 czerwca. W związku z przyjętymi przez Niemcy rozwiązaniami prawnymi, po wojnie doszło do rażącej asymetrii w zakresie odszkodowań dla osób fizycznych. Polski rząd nie dopuści do sytuacji, w której nasi obywatele będą gorzej traktowani niż inni.
W listach do polityków europejskich wskazano, że roszczenia polskie wobec Niemiec mają oprócz wymiaru moralnego i finansowego kontekst uniwersalny. Podstawą powojennego porządku światowego jest prymat prawa międzynarodowego nad siłą militarną. Brak reakcji w postaci odszkodowania Niemiec dla Polski ma konsekwencje dla porządku międzynarodowego. Konieczność zadośćuczynienia ofiarom agresji rosyjskiej na Ukrainę jest niepodważalna, tak samo jak niepodważalne jest prawo Polski do odszkodowania od państwa niemieckiego.
Przypominamy, że łączna suma żądanych przez Polskę odszkodowań sięga 6,220.609.000 biliona złotych czyli 1,352.483.000 biliona euro. Stanowi to około 125% całego budżetu Unii Europejskiej na lata 2021-2027. Polska będzie konsekwentnie informować Europę, że państwo niemieckie nie wywiązało się z obowiązku reparacji dla Polski, a wypłaciło dotychczas świadczenia odszkodowawcze w wysokości kilkudziesięciu mld euro innym osobom i państwom. Gross wypłaconej przez rząd RFN sumy przypada na same Niemcy i Izrael.
Biuro Rzecznika Prasowego MSZ
